Co to jest kariera zawodowa?
W dzisiejszych czasach kariera zawodowa nabiera nowego znaczenia. To nie tylko sekwencja stanowisk w hierarchii korporacyjnej, lecz trwały proces osiągania celów, rozwijania umiejętności i adaptacji do zmian w otoczeniu. Dynamiczny świat biznesu w każdej chwili przechodzi transformacje i czasem może być ciężko poznać i zaplanować własną ścieżkę kariery. Dlatego wyciągamy pomocną dłoń na drodze zrozumienia, na czym polega kariera zawodowa oraz sugerujemy kroki, które pomogą w jej rozwoju.
Kariera to coś więcej niż tylko miejsce, w którym pracujesz, awans czy zmiana środowiska pracy. Jest to również marka osobista i wizerunek kreowany przez całe nasze życie, rozwój, którego doświadczamy podczas pracy oraz czas zainwestowany w poszerzanie własnych kompetencji. Na karierę składają się również pasje i marzenia, ponieważ procesem rozwoju kariery powinniśmy zarządzać sami. Obowiązkiem jest być odpowiedzialnym za decyzje o własnej drodze kariery, kierując się własnymi ambicjami, aby być szczęśliwym i odnieść sukces.
Postrzeganie kariery przez modele: Drabiny i Sieci
Postrzeganie ścieżki kariery zawodowej zmieniło się w porównaniu do przeszłości. Jednym z popularnych tradycyjnych modeli jest model drabiny. Każdy z nas chyba słyszał powiedzenie „wspinać się po szczeblach kariery”. Jedyną drogą w przedstawionym schemacie jest droga w górę i celowanie w awans. Jednak z czasem zauważono wady modelu drabiny kariery w praktyce. Prowadziło to do zbiurokratyzowanego środowiska idealnie przedstawiającego wady struktury organizacyjnej liniowej, w której pracownicy rywalizowali o to, kto awansuje stopień wyżej. Firma w takiej sytuacji jest odpowiedzialna za swój sukces, a coraz dłuższy czas współpracy z firmą, przekłada się na więcej nagród zamiast umiejętności i wkładu.
Aktualnie lepszy rozwój menadżerom i pracownikom zapewnia model siatki kariery. Ta koncepcja dodaje kolejny wymiar do poprzedniego modelu – wymiar poziomy. Pozwala to na rozwój w wielu kierunkach, gdzie łatwiej samemu możemy decydować o przebiegu kariery. Pomaga to również w zdobywaniu wiedzy i umiejętności z różnych źródeł, niezbędnych w zmieniającym się świecie biznesu. Z badań uczonych MIT Sloan Management School, wynika, że poziomy rozwój kariery jest dwukrotnie ważniejszy, aby zatrzymać pracowników w firmie niż wynagrodzenie. Chociaż z badań również wynika, że jedynie 10% stanowisk jest przeznaczonych dla wewnętrznych pracowników z innych działów.
Menadżerowie zaobserwowali, że za sukces i wyniki odpowiedzialny jest zasób ludzki w organizacji. Jednak poruszanie się po poziomym wymiarze sieci powinno być dobrze przemyślane, ponieważ wiąże się to z przejściem na inne stanowisko, zmianą roli i możliwym zwiększeniem liczby obowiązków. W takiej sytuacji warto sobie zadać pytania – „Czy dane stanowisko nakłada się z moimi wartościami i umiejętnościami?” albo „Czy nowe stanowisko jest zawarte w wizji mojej przyszłości?”. Nie zmienia to faktu, że podjęcie ryzyka i taka zmiana może doprowadzić do większego zadowolenia z pracy lub znalezienia rozwiązania na wypalenie zawodowe.
Na czym się skupić podczas ścieżki kariery?
Na co trzeba zwracać uwagę podczas życia zawodowego? Należy pamiętać, że marka osobista i nasz wizerunek pełni jedną z głównych ról w naszej karierze. Czy tego chcemy, czy nie, reprezentujemy nasze wartości w otaczającym środowisku. Ludzie dookoła nas, mają na nasz temat opinie, które w pewnym stopniu nas odzwierciedlają. Zwracają uwagę, jak się ubieramy, czy używamy elokwentnego słownictwa oraz to, czym się kierujemy w życiu i jakie mamy osiągnięcia. Z tego powodu trzeba dbać o własną markę osobistą, aby być dobrze odbieranym oraz aby mieć pozytywną reputację.
Dobrą techniką, która pomoże dowiedzieć się, jak jest się postrzeganym przez świat, jest samopoznanie. Informacje do autoanalizy można brać od współpracowników, rodziny lub przełożonego. Trzeba przemyśleć, jak widzimy rozwój naszej kariery i sposób, w jaki chcemy osiągnąć założone cele, jakie mamy ambicje oraz co nami kieruje na drodze zawodowej. Kreowanie i transformowanie osobistej marki można zacząć od wirtualnej wizytówki na mediach społecznościowych, takich jak LinkedIn albo Facebook. Można tam przedstawić informacje o sobie, o wykonywanych zawodach, doświadczeniu oraz o tym, jakich dokonaliśmy osiągnięć.
Menadżer i pracownik musi być widoczny i dbać o to, aby nie utracić własnego wizerunku. Dlatego trzeba charakteryzować się pewnymi cechami, które należy rozwijać, aby być dobrze postrzeganym. Ciekawość świata, determinacja i zaangażowanie to główne aspekty, na których powinno się skupić, aby rozwijać się w pracy i na rynku. Zwracając na to uwagę, możemy osiągać sukcesy zawodowe oraz łatwiej podejmować decyzję na kolejnych etapach ścieżki kariery.
Sztuka rozwoju kariery
Zanim rozpoczniemy pracę, warto stworzyć wstępny zarys ścieżki kariery, którą chcemy podążać. Umożliwia to wtedy ustalenie celu i wymagań prowadzących do osiągnięcia zakładanego planu. Podczas tej drogi trzeba się skupić na aspektach swojej kariery oraz pielęgnować ją rozwijając umiejętności, szukając nowych szans i podejmując ryzyko. Zrobienie planu, aby ustalić, jak dążyć do celu, będzie owocować mniejszym stresem związanym z trudnymi decyzjami oraz rzadszym napotkaniem wypalenia zawodowego. Menadżer i pracownik nie powinni bać się korzystać z innowacyjnych oraz nowatorskich rozwiązań jak np. AI w teraźniejszych czasach. Rozwój osobisty powinien nakładać się z rozwojem kariery, aby mogły rosnąć względem siebie i poprawiać efektywność na ścieżce życia zawodowego.
Kariera zawodowa – podsumowanie
Należy pamiętać, że kariera zawodowa nie polega tylko na awansie w korporacyjnej hierarchii. Polega również na dbaniu o własny wizerunek, szukaniu opcji w innych dziedzinach oraz wiedzy, że ścieżka zawodowa powinna zależeć od ciebie. Zaplanuj, jak widzisz swoją karierę i jakie stanowiska najbardziej by Ci odpowiadały. Twoje ambicje, pasje i kompetencje powinny być brane pod uwagę na drodze do szczęśliwej kariery oraz należy zwrócić uwagę, że nie idzie ona tylko w wymiarze góra‑dół, ale funkcjonuje w sieci. Pracuj nad cechami potrzebnymi do sukcesu, korzystaj ze szkoleń i pnij się po gałęziach korony drzewa kariery. Życzymy powodzenia!
